Mình đã nghe tới văn hào Mỹ William Faulkner từ lâu, nay mới được thưởng lãm tác phẩm của ông. Và thực sự quá ấn tượng. Văn chương của Faulkner như sóng trào như gió cuốn sục sôi ào ạt vậy, đa tầng đa nghĩa, tầng tầng lớp lớp, mãnh liệt, dữ dội, âm vang nghe rất hay và cũng rất sâu sắc.
Cọ hoang chia làm hai câu chuyện riêng biệt, một nói về đôi tình nhân bỏ trốn cùng nhau, một nói về người tù cứu người phụ nữ mang bầu trong cơn nước lũ. Hai tuyến truyện không có liên quan gì nhau, song lại có những sự tương phản mạnh mẽ trong dòng ẩn dụ ngầm, có các chi tiết về lựa chọn của mỗi người trong nhiều hoàn cảnh khốn quẫn cho thấy sự khác biệt, soi chiếu lẫn nhau và đối chọi nhau, đôi khi chỉ một hành động nhỏ cũng dẫn tới những lối đi định mệnh khác nhau.
Các chương Cọ hoang ta sẽ thấy một cặp đôi trẻ bất chấp tất cả để đến với nhau, chàng trai bỏ lỡ tấm bằng tốt nghiệp bác sĩ chỉ còn một thời gian ngắn nữa là hoàn thành, cô gái bỏ lại chồng và hai đứa con nhỏ. Để sống tự do cùng nhau, đắm chìm trong tình yêu tự mình giành lấy, họ phải lang bạt khắp chân trời góc bể, chịu đủ mọi khó khăn khổ cực. Hành động của họ như một sự chống đối, thách thức lại mọi luân lý, đạo đức, vượt lên giá trị sống mà người đời định hình. Nói thật mình rất ghét hai nhân vật này, những con người không có trách nhiệm, làm người khác đau khổ, nhất là những đứa trẻ – triết lý đạo đức của mình đơn giản thôi: đừng vì hạnh phúc của bản thân mà gây tổn thương cho người khác. Nhưng rồi khi đến cuối cùng, khi từng sự kiện đi tới hồi kết thê thảm mình lại không thể thốt lên câu “vì bạn xứng đáng” được nữa, vì nỗi đau họ phải gánh chịu, sự trả giá của họ quá đỗi bi thương.
Còn phần về Ông già lại mang đến cho mình cảm xúc khác. Mình rất nể phục những lựa chọn đạo đức, ở lại cứu người thay vì bỏ trốn của người tù có dáng cao, thế mà kết cục của anh ta vẫn thật bất công – như một sự mỉa mai vào cái gọi là làm việc tốt được hưởng sự tốt đẹp vậy. Tuy nhiên có lẽ anh ta sẽ luôn có được thanh thản đến cuối đời.
Qua hai câu chuyện với các mảng đối lập độc giả phần nào hiểu được những ưu tư của tác giả về vấn đề đạo đức xã hội, ý chí tự do của con người, những tội lỗi, sự phán xét và sự nghiệt ngã trong cuộc sống. Có lẽ chúng ta sẽ không bao giờ có được câu trả lời thỏa đáng cho từng vấn đề, bởi mỗi điều đều có lý lẽ riêng của chúng.
Mình bị thu hút trước những miêu tả và biểu tượng hình ảnh trong sách, cơn lũ mênh mang dữ tợn bao trùm lên khắp vùng đất, vùng mỏ hoang vu giá lạnh, cách con người chống chọi trước tự nhiên và vượt qua từng ngày, những nhành cọ hoang hun hút trong bóng tối,… Một cảm giác đọc và trải nghiệm khó phai…
from TEST to CALM